بازسازی زندگی
تعریف روشن از یک موضوع در تعیین چهارچوب مفهومی دقیق، از آن موضوع نقش کلیدی دارد . تعریف های بسیاری از انواع سبک زندگی صورت گرفته است و صاحب نظران بسیاری به این موضوع پرداخته اند. اما قطعا تعریفی جامع و مانع برای بنای یک اندیشه ی سازنده به نام زندگی، ضروری است و از آنجایی که این سرفصل به بازسازی زندگی می پردازد، تا منظور از زندگی روشن نشود ، اصول و سایر موضوعات ملحق شده به آن به درستی تبین نخواهند شد. لذا لازم است که ابتدا به تعریف مختصر از این مقوله پرداخته شود.
زندگی را مجموعه از تحرکات دفعی و جذبی تعریف نموده اند. این مجموعه از تحرکات هدفشان دفع خطرات و بدی ها و جذب منافع و خوبی هاست. توضیح بیشتر آنکه، یک گیاه، حیوان و انسان از همان ابتدای خلقت، علایم حیاتی او همراه با است با تحرکاتی که با آن به دفع خطرات و جذب منافع می پردازد.
مثلا نوزاد یک روزه رو بر چه اساس می گویند زنده است؟ در صورتی که قدرت دریافت اکسیژن داشته باشد این، حرکت یک نمونه است که در ان موجود زنده به جذب منافع می پردازد تا زنده بماند و یا بچه لاک پشت های که بعد از بیرون آمدن از تخم هایشان به سرعت خود را از ساحل به دریا می رسانند تا بتوانند زنده بماند و از طعمه شدن برای دشمنان خود، نجات یابند و همین طور گیاهان که آنها نیز تحرکاتشان مبنی بر دفع و جذب است. بررسی احوال خود نیز ما را به این حقیقت می رساند که همه تلاش های ما برای دفع خطرات و جذب منافع است. لذا زندگی به معنای تحرکات دفعی و جذبی است که در آن موجود زنده به صورت ارادی و غیر ارادی به انجام آنها می پردازد. این تعریف از روز اول خلقت تا آخرین روز زندگی صادق است.
مجموعه حرکات دفعی و جذبی بر گرفته از دو توع زندگی باشد:
تحرکات جذبی و دفعی در لایه نخست خود برگرفته از سیرورت مادی موجود زنده می باشد. سیرورت مادی به معنای تحرک و رشد ضروری و جسمی موجودات زنده می باشد که گریزی از آن نیست، همه موجودات در حال رشد مادی می باشند و در همین راستا هم سیرورت به معنی سیر از نقطه ای به نقطه ای دیگر دارند تا بتوانند رشد مادی خود را محقق کنند. این لایه از زندگی در بین همه موجودات زنده اعم از گیاهان و حیوانات و غیره مشترک می باشد. تفاوت تنها در نوع سیرورت مادی است همانطور که تفاوت سیرورت و رشد مادی بین گیاهان و انسان ها متفاوت است.
بازسازی زندگی
تحرکات دفعی و جذبی موجودات زنده در لایه عمیق تر از صیرورت معنوی گرفته می شوند. این لایه تنها مختص به انسان ها می باشد، در مختصات فکری اسلام همه انسان ها در دوره زندگی مادی و برزخی و اخروی خود در حال رشد و تکامل معنوی می باشند که قرآن از آن با صیر الی الله و صیر به سمت خداوند یاد می کند. توضیح بیشتر آنکه همه انسان ها خواسته یا ناخواسته علاوه بر رشد و سیروت مادی، تکامل و صیرورت معنوی نیز دارند و الزاما آن را نیز طی می کنند، اما گروهی صیر الی الله کرده و گروهی دیگر صیر الی الشیطان می کنند.
اما متاسفانه امروز زندگی انسان ها، تنها به معنای رشد و سیرورت مادی می باشد و نظام های اجتماعی همگی برای تحقق آن برنامه ریزی کرده و از صیروت معنوی غفلت شده است، نظام سلامت کشور و جهان برای سلامت در حوزه جسمی و سیروت مادی می باشد و متاسفانه هیچ نظامی به فکر سلامت در حوزه صیرورت معنوی انسان ها نیست.
بنابراین تعریف صحیح زندگی اسلامی را باید برآیند سیرورت مادی و صیروت معنوی انسان دانست. انسان کامل در اسلام کسی است که هدف از تحرکات حیاتی خود را تامین صحیح صیرورت معنوی با تدارک صحیح سیرورت مادی اش بداند، در مقابل اگر کسی تنها هدف اش از تحرکات، سیرورت مادی باشد، اسلام حیات او را، حیات حیوانی معرفی می کند که از ظرفیت های انسانی خود استفاده نکرده است و تنها در ظرفیت های مادی خود متوقف شده است. چرا که صیرورت معنوی در مختصات فکری اسلام نقش اصلی، اساسی و معیار را دارد و افراد بر اساس میزان صیرورت معنوی خود، در دنیا و آخرت نزد خداوند آبرو دارند.همانطور که در تابلوی تعریف سبک زندگی مشاهده می شود زندگی هرچه به لایه ای عمیق تر خود وارد شود، رنگ سبز که نماد حیات است در آن بیشتر می شود.
اکنون در این نقطه از بحث به خوبی تفاوت سبک زندگی اسلامی و غربی روشن می شود. که سبک زندگی غربی مبتنی بر روش های مادی می باشد که تنها تامین کننده سیرورت مادی می باشد چرا که خود را در منبع طبیعت محصور نموده است، اما سبک زندگی اسلامی در لایه ای عمیق تر علاوه بر سنت های مادی، با استفاده از منبع وحیانی الهی، سنت های معنوی را هم لحاظ نموده و این گونه با باز تولید روش های فراحیوانی، قادر به صیرورت معنوی و الی است شده است. این در حالی است که غرب و اندیشمندان و سیاست گذارن غربی که مصداق آیه قرآنی ذیل هستند :
لَاکِنَّ أَکْثرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ یعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الحْیَوهِ الدُّنْیَا وَ هُمْ عَنِ الاْخِرَهِ هُمْ غَافِلُونَ
یعنی ولى بیشتر مردم نمىدانند! آنها فقط ظاهرى از زندگى دنیا را مىدانند، و از آخرت (و پایان کار) غافلند
تبیین بهتر تفاوت سبک زندگی غربی و اسلامی ایجاب می کند که به بررسی نقش سنت های معنوی بر منش و روش اسلامی و غربی پرداخته شود. که این تفاوت در دو موضوع هستی شناسی و انسانی شناسی به صورت مختصر بیان می شود. در هستی شناسی حقیقی که اسلام و قرآن تبیین کننده آن می باشند، بیان می شود که نظام داخلی (از چه چیز تشکیل شده است) عالم هستی دارای دو بُعد مَلکوت که سنت های معنوی در آنجا رقم می خورد و بُعد مُلک که محل جریان سنت های مادی می باشد، تشکیل شده است.
این مبحث علمی در صورتی بیان می گردد که امروز در هیچ جای جهان، علم متقن درباره ملکوت هستی وجود نداشته و ندارد تا روش های زندگی با لحاظ آن طراحی و اجرا شود. لذا تهیه طرح جامع زتدگی اسلامی با تولید اصول سبک زندگی، ضرورت نگاه قرآنی و مستقل هستی شناسی ملکوت محور را به دنبال دارد. لحاظ یا انکار سنت های معنوی در الگوی جامع زندگی اسلامی در زمینه انسان شناسی نیز صادق است. قطعا نقطه عمیق تعارضات سبک زندگی غربی و اسلامی در همین مساله قابل رصد می باشد. در تعالیم قرآنی، انسان در دو بعد فطرت (روح) و طینت (جسم) معرفی شده است که منشاء بسیاری از فعل و انفعالات معنوی فطرت می باشد. قطعا زمانی که تمام توصیه های علمی دانشمندان مبتنی بر توصیف از انسان می باشد، اثبات یا انکار فطرت نمی تواند تنها در ایین دینی خلاصه شود
بازسازی زندگی
بلکه منشا بسیاری از راهکارها و روش های سبک زندگی خواهد شد. بنابراین طرح جامع زندگی اسلامی با لحاظ اصول سبک زندگی مبتنی بر سنت های معنوی، ضرورت نگاه قرآنی و مستقل فطرت محور را به دنبال خواهد داشت. قطعا این نوع نگاه غیب محور اولین قدم ورود به وادی زندگی دینی است.
آنچه که امروز مشاهده می شود به چالش کشیده شدن زندگی در غرب می باشد. این حقیقت از تابلوی ترند ۲۰۵۰ به خوبی قابل فهم است دنیای غرب را که تحقیقا این بحران، نشات گرفته از نگاه محدود به مادیات و محروم از وحی است که توسط فیلسوفان و دانشمندان علوم انسانی تئوریزه و طراحی شده است،چرا که آنان با تکبر علمی و جاهلی خود هر گونه سنت معنوی را حمل بر جهل و خرافات نموده و مغرورانه، متکی به عقل مادی اقدام به طراحی سبک زندگی نموده اند.
چشم انداز نظریات الحادی که از ۲۰۰ سال گذشته شروع شد، امروز به جایی رسیده است که به اذعان آینده پزوهان غربی، ۱۳ چالش اساسی و ویران کننده در پیش رو دارد، که یکی از آنها اضطراب عمومی در بُعد باطنی و بدهی عمومی در بُعد ظاهری است. بنابراین غرب امروز ثابت کرده استکه چیزی جزء عجز برای پیروان جهانی سبک زندگی غربی محقق نکرده، است. ریشه ای همه این مصائب را باید انکار هر گونه سنت معنویت الهی دانست.
بازسازی زندگی
بنابراین باید گفت که سبک زندگی اسلامی به کثرت رکعات نماز و رکوع و سجده طولانی نیست بلکه به همان میزان که سنت های معنوی در زندگی انسان ها به صورت علمی و عملی تاثیر داشته و زمینه صیرورت الهی و معنوی انسان را فراهم می کند، سبک زندگی انسان ها اسلامی می باشد. مثلا میزان تاثیر سنت معنوی برکت یا نصرت یا حضرت و غیره در اتخاذ تصمیمات جدی انسان ها در ازدواج ، مقابله با ظلم و غیره معیار اسلامی بودن سبک زندگی خواهد بود
لذا اگر طبق آیات قرآنی خلیفه الله شدن هدف اصلی خلقت انسان می باشد، تنها راه تحقق آن سبک زندگی اسلامی بر اساس تعریف فوق می باشد و آنچه که با آن هدف تعارض دارد سبک زندگی غربی است چرا که با زنجیرهای مادی خود، انسان را در طبیعت محدود و او را از توفیق هر گونه پرواز ملکوتی محروم کرده است برای نمونه حضرت داوود یکی از پیامبرانی است که خداوند او را با عنوان خلیفه الله در قرآن ذکر کرده است.
از آنجای که ایشان، به درجه کامل خلیفه الله نائل شدند، همه ظرفیت های موجود در عالم در اختیار او قرار گرفت، جضرت داوود صدای تمام موجودات را می شنید و با همه آنان سخن می گفت، کوه و باد و غیره به او در انجام وظایفش کمک می کردند، طبق فرمایش قرآن آهن به دست او نرم می شد فلذا قدرت احداث همه چیز را داشت :
وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً یا جِبالُ أَوِّبی مَعَهُ وَ الطَّیْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدیدَ
یعنی همانا به داود از سوى خود فضلى بزرگ عطا کردیم، و گفتیم: اى کوهها و اى پرندگان! در تسبیح خدا با او هم صدا شوید. و آهن را براى او نرم کردیم
بنابراین اگر کسی بتواند به درجه خلیفه اللهی در عالم برسد می تواند از همه ظرفیت های هستی استفاده کند و آن کوز به نام کرامت از مردان بزرگ الهی شنیده و دیده می شود در همین راستا و اختیار استفاده از قدت و هرچنسان ها بهرجه خلیفه اللهی مقرب تر، قدرت کرامت و بیشتر خواهد بود.
اما متاسفانه امروز شاهد آن هستیم که جهان علمی و جهان غرب، نه تنها با غرور جاهلی به انکار سنت های معنوی می پردازند بلکه فرعون و نمرود گونه به مبارزه علمی و عملی، تهدید و تحقیر مومنانی می پردازند که به سنت های معنوی ایمان و باور دارند.
بازسازی زندگی
بر همین اساس در بازسازی زندگی قرار است مبانی سبک زندگی به عنوان زیر ساخت اصلی ، ۱۰ اصل را به خود اختصاص داده است، در تابلوی آموزشی ذیل با نام مبانی سبک زندگی ۱۰ اصل، به تفصیل از نقطه شروع که نقطه عزیمت نامیده می شود و همان نام اصل و شیوه استنباط آن است تا نقطه مقصد که غایت نامیده می شود و رسالت آن معرفی سنت معنوی الهی است و همچنین کارکردهای آن اصل که همگی بر برگرفته از آیات قرآنی می باشند.
بازسازی زندگی