تحقق سبک زندگی اسلامی
در پروژه تحقق سبک زندگی اسلامی الزاما باید به تعریف چیستی و چرایی انواع سبک زندگی پرداخته شود. در این تعریف، چیستی سبک زندگی به برآیند سنت های مادی و معنوی و انطباق صیحیح آنها تشریح می شود، به عبارتی دیگر ماهیت سبک زندگی یعنی مهارت تبیین و توامان کردن سنت های معنوی و مادی و تولید یک مجموعه روش زندگی بر اساس آنها.
اما در ادامه و پاسخ به چرایی نیز می توان، هدف از سبک زندگی را تحقق خلیفه الله و فعال کردن تمام ظرفیت های مادی و معنوی انسانی در عالم بیان کرد.
برای نمونه حضرت داوود یکی از پیامبرانی است که خداوند او را با عنوان خلیفه الله در قرآن ذکر کرده است. و از آنجای که ایشان، به درجه کامل خلیفه الله نائل شدند، همه ظرفیت های موجود در عالم در اختیار او قرار گرفت، حضرت داوود صدای تمام موجودات را می شنید و با همه آنان سخن می گفت، کوه و باد و غیره به او در انجام وظایفش کمک می کردند، طبق فرمایش قرآن آهن به دست او نرم می شد فلذا قدرت احداث همه چیز را داشت :
وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً یا جِبالُ أَوِّبی مَعَهُ وَ الطَّیْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدیدَ
همانا به داود از سوى خود فضلى بزرگ عطا کردیم، و گفتیم اى کوهها و اى پرندگان! در تسبیح خدا با او هم صدا شوید. و آهن را براى او نرم کردیم
بنابراین اگر کسی بتواند به درجه خلیفه اللهی در عالم برسد می تواند از همه ظرفیت های هستی استفاده کند و آن چیزی که امروز به نام کرامت از مردان بزرگ الهی شنیده و دیده می شود در همین راستا و اختیار استفاده از قدرت خلیفه اللهی است و هرچه انسان ها به درجه خلیفه اللهی مقرب ترف قدرت کرامت و معجزه شان بیشتر خواهد بود.
می توان ادعا کرد که حساس ترین بخش تحقق موضوعات سبک زندگی تعریف چیستی و چرایی می باشد، چرا که تمام ساختارهای امروز تمدن بشری بر اساس چیستی و تحقق چرایی می باشد. به عبارت دیگر تمام نظام های اجتماعی اعم از نظام آموزش جهانی، نظام سرگرمی جهانی و غیره همه بر اساس چیستی و چرایی زندگی برنامه ریزی می شوند.
اگر زندگی انسان از معاد خالی گردید و زندگی بعد از مرگ انکار شد، خواسته یا ناخواسته زندگی دنیایی مادی باقی می ماند، و وقتی همین زندگی مادی باقی ماند چیزی مهم تر از لذت بردن در این زندگی اصالت پیدا نمی کند. لذا زمانی که در پاسخ به چیستی و چرایی زندگی، لذت مطرح می شود، مشاهده می شود که بیشترین سرمایه گذاری های جهانی بر مقوله لذت صورت می گیرد.
در این بین انسان ها همه تلاش های تحصیلی و کاری خود را برای به دست آوردن پول و به تبع رسیدن به لذت صرف می کنند. اسفناک آنکه: انسان امروزی بر خلاف سردمداران جهانی اصولا به دنبال پاسخ دقیق به چیستی و چرایی نیست و علت سردرگمی امروز بشر (که افسردگی یکی از عوارض آن است) همین مساله می باشد لذا به اجمال، ضرورت شناخت سنت های معنوی به عنوان رکن اصلی تبیین چیستی و چرایی سبک زندگی اسلامی روشن می گردد.
بنابراین اگر سنت های معنوی به درستی شناخته شوند و به کار گرفته شوند، یکی از مهم ترین گردنه های صعب العبور که انسان امروزی را به سرگردانی و حیرانی انداخته است به راحتی پشت سر گذاسته و تعریف درستی از چیستی و چرایی زندگی ارائه می شود.
در صورت پاسخ صحیح به چیستی و چرایی سبک زندگی، نوبت به مرحله ای بعد از آن یعنی چگونگی تحقق می رسد که در این مرحله باید بر اساس چیستی و چرایی به دست آمده، اقدام به استخراج اصول کلی در هفت حوزه مبانی، انسان ، خانواده ، جامعه ، حکومت، هنر و علم نمود. این اصول به عنوان قوانین بالا دستی می باشد که راهبردها باید برای تحقق آن در همان هفت حوزه تولید شده و به تبع آن، راهکارهای عملیاتی در زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی ایجاد شود.
اگر سیر مطرح شده مطابق تابلو به درستی طی شود به قطع می توان ادعا کرد که پروژه تحقق سبک زندگی اسلامی به درستی صورت گرفته شده است. اما متاسفانه آنچه که در جامعه و از دغدغه مندان سبک زندگی مشاهده می شود ، ارائه راهکارهای ترجمه شده غربی، با علم به غلط بودن تصور اندیشمندان غربی از چیستی و چرایی زندگی و همچنین اصول و راهبردهای آنان است که متاسفانه این رویکرد جزء غربی تر کردن سبک زندگی جامعه تاثیر چشمگیر دیگری نخواهد داشت.
اما آنچه که تحقق سبک زندگی با محوریت سنت های معنوی را با پیچیدگی همراه می کند نبود سازکار روشن برای تبیین و تدوین سنت های معنوی از منبع انحصاری آن یعنی قرآن و چگونگی پیاده سازی آنان در جامعه می باشد. به نظر می رسد که تحقق سبک زندگی در مختصات اسلامی بر اساس نقشه راه محتوایی تولید شده در اندیشکده یکی از سازکارهای مناسب برای رسیدن به این هدف والا و دشوار باشد.
مقدمه سبک زندگی اسلامی، شناخت صحیح و کامل سنت های معنوی می باشد. سنت های معنوی از دو طریق وحی الهی و تاریخ نافع ، قابل کشف بوده که قرآن برآینده وحی و تاریخ است و هرآنچه از تاریخ، نافع می باشد در آن آمده و از بیان جزئیات غیر نافع مانند جمعیت ها و اسامی پرهیز کرده تا هدف اصلی تاریخ که همان استخراج قواعد اصلی برای ساخت آینده بشریت است تحت شعاع اطلاعات غیر نافع قرار نگیرد. متاسفانه بخش عمده ای از رشته تاریخ امروز، را اطلاعات غیر نافع اشغال کرده است.